• فارسی
  • English

تصفیه خانه های فاضلاب

تصفیه خانه های فاضلاب (Wastewater treatment plants) ، 200 سال از جمع آوری و انتقال فاضلاب در اوایل قرن نوزدهم میلادی در شهرهای بزرگ اروپایی می گذرد و نزدیک به یک قرن از آغاز تصفیه علمی فاضلاب در شهرهای بزرگ اروپا می گذرد و اولین تصفیه خانه فاضلاب شهری ایران نیز در سال 1340 در منطقه صاحبقرانیه تهران به بهره برداری رسید و تا کنون نیز تصفیه خانه های شهری و صنعتی بسیاری در سطح کشور ایران اجرا شده است.


با توجه به اهمیت جلوگیری از انتشار آلودگی ناشی از فاضلاب های شهری و صنعتی در محیط زیست، ضرورت تصفیه فاضلاب امری بسیار مهم می باشد. همچنین آگاهی از نوع فاضلاب و نحوه صحیح تصفیه آن نیز از موارد واجب است که در ادامه به آن ها اشاره خواهد شد.

تعریف فاضلاب:

فاضلاب محلول رقیقی است که 99.9% آن را آب و فقط 0.1% آن را مواد جامد تشکیل می دهد ، از این 0.1% نیز 30% مواد معدنی و 70% آن مواد آلی است .
در مورد فاضلاب های شهری و خانگی بستگی به ميزان آب مصرفی – فرهنگ و آداب و رسوم – قيمت آب – كيفيت و نوع آب و هواي منطقه بستگی دارد و حدود 70% آب مصرفي به فاضلاب تبديل می شود و در اغلب صنايع شدت جريان فاضلاب يكنواخت نيست و چون تابعي از فعاليت هاي مختلف در كارخانه می باشد بنابراين در ساعات مختلف ميزان مختلفي از پساب جاری می گردد. مثلا در صنايع نساجي مقدار زيادی فاضلاب در زمان تخليه مخازن رنگرزي جاری می گردد. در حالی كه در مواقع ديگر فاضلاب كارخانه بسيار اندك می باشد. حتي در بعضي از صنايع در روزهای مختلف نيز دبي حجمی فاضلاب تغيير می كند. و گاهی نيز در ماه های مختلف فصل های مختلف اين تغييرات عمده ايده می شود بعنوان مثال كارخانجات قند غالبا در فصل پائيز كه فعاليت اصلي فرد را دارند پساب زيادی ايجاد مي كنند و يا كارخانجات كنسروسازی كه ماهيت فعاليت آن ها فصلي است در ماه های مختلف سال از نظر حجم پساب توليد شده در نوسان مي باشند بنابراين در مورد فاضلاب های صنعتي اطلاعات مربوط به نوسانات جريان در طرح سيستم تصفيه و محاسبه و انتخاب واحدهاي مختلف نير اساسي و ضروری است.

اهدف کلی تصفیه فاضلاب

• تامین شرایط بهداشتی برای زندگی مردم
• پاک نگهداری محیط زیست
• بازیابی فاضلاب
• تولید کود طبیعی
• تولید انرژی

انواع فاضلاب
بر پایه منشاء تولید، فاضلاب به چهار گروه اصلی تقسیم می شود:
فاضلاب خانگی – فاضلاب مراکز تجاری و عمومی – فاضلاب صنعتی – فاضلاب آب های سطحی
شکل و روند توسعه شهرها در ادوار مختلف تاریخی و بویژه در قرن بیستم ، اجزاء و آلودگی فاضلاب شهری را که درابتدا تمام انرا فاضلاب خانگی تشکیل می داد،دستخوش تغییرات کمی و کیفی ساخت . در حال حاضر در شبکه های جمع آوری فاضلاب شهری علاوه بر فاضلاب خانگی (Domestic) ، فاضلاب سایر بخشهای چهارگانه با کمیت های متناسب مناطق زیستی مختلف جریان دارد.(Municipal)
یک تفات اساسی فاضلاب مجتمع های مسکونی با شهرها و شهرک ها، درصد بالای تطبیق مشخصات فاضلاب خانگی با آن است چون فاقد بخش های تجاری ، صنعتی – گارگاهی ، بیمارستانی است . از اینرو به سهولت با روش های متداول تصفیه بیولوژیک و بسیار کم هزینه تراز فاضلاب شهری، تصفیه شده و قابلیت بازیابی و باز مصرف در فضای سبز را خواهد یافت .

فاضلاب خانگی

ناشی از دستگاه های بهداشتی همچون توالت ها، حمام، ماشین های لباس شویی و ظرف شویی، پساب آشپزخانه و شستشوی بخش های مختلف خانه می باشد. در شبکه جمع آوری فاضلاب شهری، فاضلاب مغازه ها، فروشگاه ها، تعمیرگاه ها، رستوران ها و… نیز جمع آوری می شود.

مشخصات فاضلاب خانگی

• رنگ فاضلاب
• بوی فاضلاب
• pH فاضلاب
• دمای فاضلاب
• ناخالصیهای موجود در فاضلاب
• وزن مخصوص فاضلاب
• موجودات میکروبیولوژی موجود در فاضلا

جدول آنالیز کیفیت فاضلاب بهداشتی

ردیف پارامتر واحد محدوده مقدار متوسط
1 PH – 6-8 7
2 COD mg/lit 320-750 450
3 BOD mg/lit 120-380 300
4 T.S.S mg/lit 120-360 280
5 TDS mg/lit 250-800 500
6 TN mg/lit 20-85 40
7 TP mg/lit 4-8 6

تعريف فاضلاب صنعتی و اثرات آن ها روی محيط زيست

به آب های مصرف شده در واحدهای مختلف يك صنعت يا واحد توليدی كه به نحوی دچار نوعي آلودگي شده باشند فاضلاب صنعتي گفته مي شود.

فاضلاب صنعتی

مشخصات بستگی به فرآیند مورد استفاده در صنعت دارد.

انواع فاضلاب های صنعتی توليدی از يك واحد صنعتی

1- فاضلاب فرآيند : فاضلابی كه در خط توليد ايجاد شده و دارای مواد يا محصولات آن واحد می باشد. مثلادر فاضلاب كارخانه نساجی ( موادي مانند رنگ ، روغن و آحار مواد سفيد كننده يا دترجنت ها موجود مي باشد. )
2- فاضلاب ناشی از ديگه ای بخار، فاضلاب احيای رزين ها و برج خنك كننده حاوی نمك های محلول و فلزات هستند كه با فاضلاب فرآيند ماهيت كاملا متفاوتی دارند.
3- فاضلاب ناشی از شستشوی دستگاه ها و ماشين آلات كارخانه: در مواقع تعمير يك واحد صنعتي اين فاضلاب توليد می شود.
4- فاضلاب ناشی از شستشوی كارگران يا استحمام و فاضلاب انساني اين فاضلاب كاملا مشابه با فاضلاب خانگی بوده است.

آلودگی موجود در فاضلاب های صنعتی

• آلاینده های موجود در فاضلاب ناشی از معادن، کارخانه های فولاد سازی و… بیشتر از نوع معدنی هستند.
• آلاینده های موجود در فاضلاب ناشی از کارخانه های تهیه مواد غذایی، کارخانه های نشاسته سازی و… بیشتر آلی هستند.

آلاينده های مهم فاضلاب های صنعتی

– مواد آلي : تركيبات آلی طبيعي و مصنوعي كه معمولا با پارامترهايی مانند سنجيده مي شود. در اكثر كارخانجات اين مواد آلي وجود دارد. در كارخانه آبكاری مواد آلي نداريم.
– املاح معدني مانند نمك ها، تركيبات معدنی ديگر
– اسيديته و قليائيت: فاضلاب كارخانجات آبكاری اسيدي و چوب و كاغذ قليايی است.
– مواد معلق و كلوئيدی كه در فاضلاب های صنعتی يافت می شوند. و سيستم تصفيه بيولوژيكي را مختل كرده و ايجاد كدورت می كنند.
– كدورت
– مواد شناور (مواد توليد كننده كف، روغن و چربي ، گريس و غيره) از نفوذ نور و اكسيژن به داخل آب جلوگيری مي كند. عمل فتوسنتز دچار اشكال می شود.
– تركيبات شيميايی سمی: آفت كش ها و علف كش ها ، سيانور

– فلزات سنگين : مانند كروم، كبالت، مس، سرب، جيوه كه از صنايعی مانند آبكاری ود باغی و خودروسازی توليد می گردند.

– رنگ و تركيبات رنگي: منظره های ناهنجار روي فاضلاب ايجاد می كنند.
– تركيبات مغزی: ازت و فسفر در ايجاد اتريفيكاسيون مؤثر هستند.
تركيبات راديواكتيو: كه در داخل برخی آزمايشگاه ها و بيمارستان ها توليد می شود.
پاتوژن ها: عموما در فاضلاب بيمارستان ها يافت می گردند.

تفاوت های میان فاضلاب صنعتی و خانگی

• امکان وجود ترکیبات سمی در فاضلاب صنعتی
• خورندگی بیشتر فاضلاب صنعتی
• خاصیت قلیایی یا اسیدی فاضلاب صنعتی بیشتر است
• احتمال کمتر وجود میکروارگانیسم ها در فاضلاب صنعتی

تشابه فاضلاب های صنعتی

تنها قسمتی از فاضلاب كارخانه ها كه تقريبا در تمام كارخانه ها خاصيت يكسانی دارد فاضلاب حاصل از قسمت های خنك كننده آن هاست. آلودگی اين فاضلاب ها بسته به تعداد دفعاتي كه آب برای خنك كردن در كارخانه بكار برده شده است متفاوت مي باشد و معمولا آلودگی آن ها كمتر از فاضلاب های واحدهاي ديگر است و بيشتر به صورت وجود مواد نفتی و روغنی در آن ها نمودار می شود.

آلودگی موجود در فاضلاب های صنعتی
• آلاینده های موجود در فاضلاب ناشی از معادن، کارخانه های فولاد سازی و… بیشتر از نوع معدنی هستند.
• آلاینده های موجود در فاضلاب ناشی از کارخانه های تهیه مواد غذایی، کارخانه های نشاسته سازی و… بیشتر آلی هستند.
فاضلاب های ناشی از سیلاب ها
• این فاضلاب ها در اثر برف، باران و ذوب یخ ها و روان شدن آن ها در شهرها ایجاد می شوند.
• در برخی موارد درجه آلودگی اینگونه فاضلاب ها از فاضلاب خانگی بیشتر است.

تصفیه فاضلاب

ناپایدار نمودن آلاینده های موجود در فاضلاب و ته نشین نمودن آنها اساس تصفیه فاضلاب را تشکیل می دهد.

تصفیه بیولوژیک هوازی

تصفیه بیولوژیک بی هوازی

آزمایش های فاضلاب

برای نشان دادن درجه آلودگی فاضلاب از شاخص های مختلفی استفاده می گردد که با آزمایش های مختلف مشخص می گردند.
شاخص های آلودگی آب و فاضلاب
• اکسیژن خواهی بیولوژیک (BOD)
• اکسیژن خواهی شیمیایی (COD)
• کل کربن آلی (TOC)
• کل مواد معلق (TSS)
• اکسیژن محلول (DO)
• سایر روش ها

مقصود از تصفیه فاضلاب

• گرفتن مواد معلق و شناور از فاضلاب
• تبدیل مواد ناپایدار موجود در فاضلاب به مواد پایدار
• جداسازی مواد سمی محلول و نامحلول
• گندزدایی و نابودی میکروب ها در فاضلاب

خصوصيات فيزيكي فاضلاب

رنگ: رنگ فاضلاب شهري نشان دهنده عمر آن است فاضلاب تازه داراي رنگ خاكستري است ولي پس از مدتي گنديدگي و كهنه شدن رنگ آن تيره و سياه مي گردد . در صنايع رنگ آن بستگي به نوع مواد مصرفي دارد.
بو: بوي فاضلاب ناشي از گازهايي است كه در اثر متلاشي شدن مواد آلي بوجود مي آيد بوي فاضلاب تازه قابل تحمل تر از بوي فاضلاب كهنه است بوي فاضلاب كهنه ناشي ازگاز هيدروژن سولفوره است كه در اثر فعاليت باكتريهاي بي هوازي رخ مي دهد.
دماي فاضلاب : بعلت اعمال زيستي گرماي فاضلاب معمولا بيشتر و گرمتر از آب در همان محيط است.
وزن مخصوص فاضلاب: با توجه به سبك بودن مواد خارجي برابر آب در نظر گرفته مي شود.
فاضلاب : فاضلاب تازه داراي پي اچ = 7 ولي در اثر گنديدگي پي اچ آن اسيدي مي شود.

خصوصيات شيميايي فاضلاب

مواد آلي
مواد غيرآلي: وجود آنيون ها و كاتيون ها در فاضلاب البته اين خصوصيات براي فاضلاب صنعتي تفاوت دارد چون مواد بطور اكتيو به فاضلاب وارد مي شود براي فاضلابهاي كه بيشترين منبع آن صنعتي است.

مواد خارجي در فاضلاب
محلول Soulubeysolid
غيرمحلول و معلق S.S
مواد معلق
مواد معلق آلي كه در حرارت 500 درجه از بين مي روند
مواد معلق غيرآلي Fix matter باقي مانده پس از 500 c
آلي محلول يا نامحلول
غير آلي محلول يا نامحلول

مواد آلي
تجزيه پذير: محلول و نامحلول (معلق)
تجزيه نا پذير : محلول و نامحلول (معلق)

مراحل و دسته بندي روش های تصفيه فاضلاب صنعتی

• مرحله پيش تصفيه (تصفيه فاضلاب های غليظ)
• تصفيه مقدماتي: غربال (آشغالگير – شن گير – جداسازي روغن و چربي و مواد معلق و سنگين، متعادل سازي و خنثي سازی)
• تصفيه اولية: استفاده از ته نشين ساده، انعقاد شيميايی، صافي (كلاريفاير)، شناورسازی
• تصفيه ثانويه: (بيولوژيكي) شامل كليه روشهاي بيولوژيكي، بركه هاي تصفيه، بيوفيلمها، فيلترهاي چكنده
• تصفيه پيشرفته: ازن زني ، حذف فسفر، حذف ازت، حذف فلزات سنگين، كلرزني – حذب توسط كربن فعال. اسمز معكوس

BOD5 مواد آلی تجزیه پذیر در دمای 20 درجه و در طول 5 روز . تقریباً 70 درصد از مواد قابل تجزیه در فاضلاب شهری تجزیه می شوند.
• میزان اکسیژن مورد نیاز برای تثبیت بیولوژیکی موادآلی در فاضلاب
• بزرگی تأسیسات فاضلاب
• تأثیر برخی فرایندهای تصفیه
• COD میزان اکسیژن لازم برای اکسیداسیون شیمیایی مواد آلی به وسیله ی یک اکسید کننده ی قوی ( پرمنگنات یا دی کرومات ) در محلول اسیدی است و واحد آن میلی گرم اکسیژن بر لیتر است.
• درکل COD = BOD∞چون:
• بسیاری از مواد آلی که اکسیداسیون بیولوژیکی آن ها سخت است ، به روش شیمیایی می توانند اکسید شوند.
• مواد غذایی غیر آلی که به وسیله ی دی کرومات ها اکسید می شوند ، محتویات موادآلی ظاهری نمونه را بالا می برند.
• وافقت با اجازه ی تخلیه فاضلاب

فرآیندهای مختلف تصفیه فاضلاب

تصفیه فاضلاب چه وقتی که به صورت مصنوعی و در تصفیه خانه انجام می گیرد و چه وقتی که به صورت طبیعی و خود به خودی رخ می دهد به سه گونه ممکن است انجام شود.
اول: تصفیه مکانیکی یا تصفیه فیزیکی
دوم: تصفیه زیستی یا تصفیه بولوژیکی
سوم: تصفیه شیمیایی

تصفیه مکانیکی یا تصفیه فیزیکی

تصفیه مکانیکی از یک رشته فرایندهائی تشکیل شده است که در آن ها تنها از خواص مکانیکی و فیزیکی برای جداسازی مواد خارجی معلق در فاضلاب استفاده می شود که شامل مراحل زیر می باشد.

صاف کردن فاضلاب
هدف از صاف کردن فاضلاب عبارتست از گذرانیدن آن از صافی هائی که بتوانند مواد معلق فاضلاب را در خود نگاه داشته و مایع آن را از خود عبور دهند. مهمترین روش های متداول در تصفیه خانه های فاضلاب برای صاف کردن فاضلاب عبارتند از:

 

الف: آشغالگیری

اولین تصفیه ایست که در تصفیه خانه ها در مورد فاضلاب خام انجام می گیرد. در ضمن آن مواد معلق درشت را از فاضلاب جدا می سازند. اشغالگیری معمولاً با کمک صفحه های فلزی که سوراخ هائی به قطر چند میلیمتر تا چند سانتیمتر در آن ساخته شده و یا با کمک تورهای سیمی و به وسیله میله هائی که به صورت مایل در امتداد جریان فاضلاب قرار داده می شود انجام می گیرد.

ب) صاف کردن با کمک ماسه:
این روش بیشتر در تصفیه خانه ها، برای تصفیه نهائی فاضلاب و زلال سازی آن بکار می رود. کاربرد صافی های ماسه ای در تصفیه فاضلاب های شهری به علت هزینه ی زیاد آن کمتر متداول است و تنها به عنوان تصفیه تکمیلی و یا مرحله ی سوم تصفیه ممکن است بکار برده شود.

یکنواخت سازی جریان

• نوساناتی آهنگ جریان و میزان آلودگی فاضلاب ورودی به اکثر تصفیه خانه های فاضلاب مشاهده می شود.
• یکنواخت سازی جریان برای برای غلبه بر مشکلات بهره برداری ناشی از نوسانات جریان، بهبود عملکرد واحدهای پایین دست و کاهش ابعاد و هزینه های ساخت واحدهای پایین دست مورد استفاده قرار می گیرد.

کاربردهای یکنواخت سازی
1. جریان های فاضلاب در دوره خشک
2. جریان های دوره مرطوب در شبکه فاضلاب بهداشتی مجزا
3. جریان های درهم فاضلاب بهداشتی و آب های سطحی

فواید اصلی یکنواخت سازی
1. افزایش راندمان تصفیه بیولوژیکی تصفیه خانه
– یکنواخت سازی بار حجمی ورودی به تصفیه خانه
– کاهش تاثیر شوک های بار آلی ( عموما در اثر ورود فاضلاب های صنعتی)
– تنظیم pH
2 بهبود کیفی پساب خروجی و عملکرد حوضچه ته نشینی ثانویه
3 کاهش سطح فیلترهای پساب خروجی و تنظیم متناسب شست وشوی این فیلترها و بهبود عملکرد فیلترها
4 در تصفیه شیمیایی کاهش بار آلی ورودی به واحدهای شیمیایی باعث بهبود عملکرد و کنترل سیستم می شود.

 

حوض ته نشینی اولیه

* ته نشینی عبارت است از جدا کردن ذرات معلق سنگین تر از آب از طریق ته نشینی ثقلی است. لجن حاصله را اصطلاحا لجن اولیه یا خام می نامند که توده زنده نمی باشد.
* ته نشینی فیزیکی پرکاربردترین عملیات واحد تصفیه فاضلاب است.
* مخازن ته نشینی اولیه به صورت مخازن ته نشینی مستطیل شکل یا بیشتر دایروی می باشند.
* 50 تا 70 درصد از مواد جامد معلق در این حوضچه ها ته نشین می شوند.
*30 تا 40 درصد BOD5 ورودی به تصفیه خانه در حوضچه ته نشینی جدا می شود.

اهداف ساخت ته نشینی اولیه
1. حذف مواد معلق : فاضلاب خانگی دارای مواد معلق زیادی می باشد که عمدتا در این واحد از فاضلاب جدا می شوند.
2. کاهش BOD5 : هر چه BOD5 در فاضلاب ورودی کاهش یابد انرژی کمتری در راکتور بیولوژیکی برای حذف BOD5 باقی مانده لازم است. به همین دلیل واحد ته نشینی اولیه واحد مهمی در کاهش انرژی مورد نیاز برای تصفیه فاضلاب است.

مزایای حوض های ته نشینی

• سیستم لجن روب حوض ته نشینی مستطیلی به صورت زنجیری (رفت و برگشتی) می باشد که تکنولوژی آن در کشور ما پیشرفت چندانی نداشته است.
• سیستم لجن روب حوض دایروی به صورت پل گردان می باشد که بهره برداری از آن است به همین دلیل در ایران بیشتر از حوض دایروی استفاده می شود.
• سطح حوض های دایروی بیشتر از حوض های مستطیل شکل است در نتیجه به زمین کمتری نیاز دارند.
• حوض های دایروی نسبت به شوک های هیدرولیکی حساس تر هستند.
• فضای مرده در حوض های مستطیل شکل بیشتر از حوض های دایروی می باشد.
• لجن روب سیستم مستطیلی زودتر از دایروی است زیرا در آب قرار دارد.
• استفاده از سیستم دایروی بسیار بیشتر از مستطیل شکل است.
• لجن حاصله از ته نشینی اولیه همراه با سایر لجن ها از جمله لجن ثانویه می باشد.
• زمان ماند حوض ته نشینی از 20 دقیقه تا 2 ساعت می باشد.
• سرعت جریان حدود 0.5 تا 1.5 سانتیمتر بر ثانیه متغیر می باشد.
• بار سطحی در حوض ته نشینی اولیه برای جریان متوسط روزانه نباید از m3/m2.day 40 کمتر و از 60 بیشتر باشد.

حوض ته نشینی دایروی

حوض ته نشینی مستطیلی

انعقاد و لخته سازی
مواد خارجی جامد موجود در فاضلاب ها به سه شکل محلول، کلوئیدی و معلق وجود دارند . اجزای بزرگتر از 0/001 میلی متر را مواد معلق می نامند که خود به دو بخش قابل ته نشینی (بزرگتر از 0/01میلی متر ) و غیر قابل ته نشینی (کوچکتر از 0/01میلی متر ) تقسیم می شوند. اجزای کوچکتر از 0/001 میکرون را محلول و کلیه مواد جامد با اندازه بین این دو را کلوئید می نامند. مواد جامد معلق قابل ته نشینی را می توان با اقامت حدود دوساعته آن ها در حوضهای ته نشینی از فاضلاب جدا نمود . فاضلاب ها نیز معمولا از طریق تبخیر، اسمز معکوس، تغییر اجزاء غیر قابل ته نشینی فاضلاب و کلوئیدها معمولا از طریق انعقاد و لخته سازی و سپس ترسیب لخته های بوجود آمده از فاضلاب حذف می شوند.

مکانیزم عمومی عمل انعقاد:

ذرات کلوئیدی بسیار کوچکتر از آن هستند که بتوانند به تنهایی با عمل ته نشینی و توسط نیروی ثقل از محلول جدا گردند . با این وجود، اگر کلوئیدها به حالت ناپایدار درآمده و بوسیله تجمع یا انعقاد، به صورت ذرات بزرگتری نسبت به حالت کلوئید درآیند، می توانند بطور مؤثری از محلول جدا گردند . انعقاد ذرات کلوئیدی بوسیله چهار مکانیزم زیر امکانپذیر است:

الف) تراکم لایه باردار مضاعف

ب) خنثی کردن بار الکتریکی

ج) به دام انداختن ذرات در یک رسوب

د) ایجاد پلی بین ذرات کلوئیدی

نتایج حاصله از انعقاد:

آزمایش انعقاد با مصرف پنج ماده منعقد کننده مختلف و PHهای گوناگون انجام می گیرد.فاضلابی که برای این منظور مورد استفاده قرار خواهد گرفت، از خروجین هایی کارخانه تهیه می شود.

1- انعقاد با آهک

2- انعقاد با آلوم

3- انعقاد با سولفات آهن

4- انعقاد با کلراید آهن
شناورسازی:شناورسازی یک روش تصفیه فیزیکی است که برای جدا نمودن مواد معلق جامد، روغن و گریس از فاز مایع مورد استفاده قرار می گیرد .این فرآیند همچنین برای جداسازی و تغلیظ لجن نیز بکار برده می شود. شناورسازی دارای انواع گوناگونی می باشد که عبارتند از:

الف )روش اتمسفری .

ب )روش شناورسازی به کمک هوای محلول .

ج )روش شناورسازی به کمک خلأ .

د )روش شناورسازی به کمک هوای القایی

در تصفیه فاضلاب، عمل شناورسازی اساسا برای منظورهای زیرمورد استفاده قرار می گیرد:

1- جداسازی گریس ها، روغن ها، پشم ها و سایر مواد جامد با دانسیته پایین، مواد فعال کننده سطحی حاصل از کارخانجات قالیشویی، نساجی، پشم شویی، پالایش های روغن، فرآیندهای صنایع غذایی وهمچنین برای جدا کردن چربی موجود در شیر (کره حیوانی )در کارخانجات لبنیات.

2- جدا کردن لجن اضافی از فرآیندهای لجن فعال.

3- جدا کردن لجن های شیمیایی منعقد شده ناشی از تصفیه شیمیایی

نتایج حاصله از انعقاد:

لجن فعال یک فرایند هوازی با رشد میکروبی معلق است که از اوایل قرن بیستم 1914 ابداع شده است.

در این روش، فاضلاب را وارد استخرهایی نموده و بطور مصنوعی هوا را در مجاورت آن قرار می دهند تا اکسیژن آن بصورت محلول در فاضلاب درآمده و موجب زندگی و تولید مثل باکتری ها گردد. فاضلاب پس از دریافت اکسیژن در استخرهای هوادهی و کاهش میزان اکسیژن خواهی بیوشیمیایی آن، وارد استخرهای ته نشینی شده و ذرات معلق که باکتریهای هوازی روی آنها قرار گرفته اند، با هم لخته هایی را تشکیل داده و بنام لجن فعال در استخرته نشینی نهایی ته نشینی می شوند.

گندزدایی

در هر تصفیه خانه پس از پایان آخرین مرحله تصفیه فاضلاب به منظور حذف عوامل بیماری زا به گندزدایی نیاز داریم.
متداول ترین روش گندزدایی از مواد شیمیایی اکسیدکننده نظیر ازن، کلر و … می باشد.
روش هایی نظیر استفاده از پرتوهای گاما، UV ، و یا روش حرارتی نیز می تواند مورد استفاده قرار گیرد ولی در مجموع کلر بدلیل ارزانی، سادگی کاربرد، راندمان مناسب و داشتن خاصیت باقی ماندگی در آب یا پساب کاربرد بیشتری دارد.
کلر به صورت گازی یا با استفاده از پودرهای هیپوکلریت سدیم یا کلسیم به استفاده می رسد.
روش استفاده از پودر پر هزینه ولی آسان و کم خطر است به همین دلیل در اجتماعات کوچک کاربرد دارد.
میزان کلر تزریقی بسته به نوع فرآیند انتخابی می تواند بین 6 تا 10 میلی گرم بر لیتر متغیر باشد.
برای سیستم لجن فعال میزان کلر تزریقی معمولا 8 میلی گرم بر لیتر می باشد.
معمولا یک دستگاه کلریناتور را به عنوان رزرو همیشه در نظر می گیریم.
مطابق با استانداردها باید کلر مصرفی 3 ماه در محل کلرزنی ذخیره گردد.

تصفیه لجن

لجن مازادی که از واحدهای مختلف تصفیه خانه نظیر ته نشینی اولیه و ثانویه گرفته می شود حاوی تمام آلاینده های موجود با غلضتی چند برابر می باشد. لجن تازه از نظر حجمی حدود یک درصد گل فاضلاب را در بر می گیرد ولی تصفیه آن بسیار پر هزینه و پیچیده است. هزینه تاسیسات هضم لجن گاهی حدود نصف تمام هزینه ی یک تصفیه خانه را در بر می گیرد.

اهداف مدیریت لجن

1. عملیات انجام شده بر روی لجن باید اقتصادی و ارزان باشد.
2. استفاده مجدد از لجن مد نظر باشد.
3. ویژگی های نامطلوب لجن حذف شود.
4. آب لجن گرفته شود.

مشکلات کار با لجن

– تولید بو به دلیل بالابودن میزان مواد آلی
– حجم بالای آب لجن (معمولا لجن فقط دارای 5 درصد ماده خشک است و مابقی آن آب است).

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *